Mijn vriendin zit in Italië als aupair. Ze werkt in een gezin met een jongetje een meisje en een baby. Een paar weken geleden vroeg ze mij om advies omdat vooral het jongetje zijn terror kant liet zien en dit is wat ik haar stuurde:

1. Kies je battles

Je moet keuzes maken. Er zijn battles die je moet laten gaan, want anders maak je het jezelf zo ontzettend zwaar en er zijn battles die te belangrijk zijn om niet aan te gaan.

2. Een gekozen battle mag je nooit en te nimmer verliezen

Wanneer de keuze voor de battle is gemaakt is er geen weg terug. Dit is de battle die je aangaat en dit is de battle die je gaat winnen. Er is geen andere optie, want één keer verliezen is verliezen in ALLE toekomstige battles en het wegzwaaien van je waardigheid. Bijvoorbeeld: Het kind wil een bepaald shirt niet aan en jij vind dat dit wel moet. Je kiest dit als battle en dan WAT ER OOK GEBEURD, al brand het huis af en vergaat de aarde om je heen, dat shirt zal aangaan.

3. Heb ALTIJD consequenties achter de hand en wees bereid deze te gebruiken

Met de consequenties is het één keer dreigen en dan doen. Dit betekend dat de consequentie dus doenbaar moet zijn. De meest effectieve straffen zijn de creatieve straffen die perfect op de situatie aansluiten. Bijvoorbeeld: Het kind wil geen groente eten en eet alleen het vlees en de pasta van zijn bord. Dan ga je niet voor de derde keer zeggen dat dat kind z’n groente moet eten, nee. Je haalt dan de pasta en het vlees weg en je zegt: ‘Als je geen groente eet krijg je ook de rest niet’.

Creatieve straffen zijn extra effectief vanwege het verassings- element. De voorspelbaarheid van het krijgen van een consequentie is aanwezig, maar de onvoorspelbaarheid van wat die zal zijn maakt de consequentie bij voorbaat al extra negatief spannend voor het kind. Dit is een conclusie die ik heb getrokken toen ik als 16 jarige guppie voor groep 8 stond in Liendert. Er was een moment dat ik les stond te geven en mijn begeleider (de ‘officiële’ leerkracht) zat blijkbaar te slapen en zichzelf te vermaken achter zijn computer. Terwijl ik over een of ander natuur onderwerp stond te praten zag ik achterin de klas, naast het raam, twee leerlingen naast elkaar zitten. Een van de twee leerlingen pakte steeds de pen af van de ander en gooide deze op de grond. Er was een kinderachtig spelletjes ontstaan en op het moment dat de leerling weer klaar was om de pen voor de zoveelste keer op de grond te gooien zei ik er wat van. De pennengooier keek me recht aan, startte de staarwedstrijd en koos ervoor om de pen te laten vallen terwijl hij mij strak aankeek. Dit was het moment waarop ik wist dat ik ultiem getest werd. Dit was het moment dat ik besloot dat dit mijn eindbattle was. Ik draaide mij om naar het bord, alsof ik het negeerde, ademde in en uit en liep naar de twee jongens toe. Ik pakte alle spullen van de pennengooier heel rustig bij elkaar en maakte een nette stapel terwijl ik rustig verder aan het praten was over het onderwerp van de les. Ik keek de jongen strak aan, pakte de stapel van spullen op en gooide het in een beweging uit het raam. ‘Je gaat nu de spullen pakken, je biedt je excuses aan je buurman en als je terug bent hoor ik de hele les niks meer van je, ik zie je om 3 uur na de lesdag bij mijn bureau’. Ik klonk angstaanjagend kalm. Misschien leuk om te weten dat we op de tweede verdieping waren en misschien ook leuk om te weten dat mijn ‘begeleider’ niks had meegekregen terwijl hij in hetzelfde lokaal zat?!

Ik heb overigens geen moment meer last gehad van die jongen en de toon was gezet. Mijn conclusie: creatieve straffen helpen.

Dit punt is trouwens ook belangrijk, misschien nog wel belangrijker om positief in te zetten. Zoals bij puppy’s en vriendjes gaan ook kinderen goed op beloningen. Beloningen komen in gradaties van complimenten tot meer verantwoordelijkheid en soms zelfs cadeautjes of extraatjes. Zorg dat je er hier ook een aantal van achter de hand hebt om direct in te kunnen zetten.

4. Maak van een mug een OLIFANT!

Maak van iets kleins iets GROOTS! Ook deze tip kan net als de bovenstaande zowel positief als negatief ingezet worden. Stel je voor het kind heeft een keer haar eigen billen afgeveegd, geef dan complimentjes in overvloed. Benoem het gewenste gedrag gewoon drie keer door de verdeeld over de dag. Gelijk na het afvegen: ‘WOW goed gedaan, ik wist wel dat je het kon’. Een paar uur later: ‘maar weetje wat ik wel heel knap vond, dat jij ZELF je billen kon afvegen’ en nog een keer aan tafel: ‘jammer dat je je eten niet zo snel eet, gaat minder goed dan toen ik je vanochtend je EIGEN BILLEN ZAG VEGEN! Dat vond ik zo goed niet normaal!’ De kunst is dan om zelfs bij de zoveelste keer nog oprecht te klinken, want kinderen ruiken je angst en onoprechtheid. De vele positieve reacties op een klein dingetje als zelf je billen vegen zal zorgen voor herhaling van dat gedrag. Niet alleen zal dit kind nog een keer haar billen goed proberen te vegen, maar ik kan je verzekeren dat de andere kinderen die in de buurt van al die complimenten waren nu opeens ook zelf hun billen willen vegen.

Deze verbale stimulans werkt ook de andere kant op. Stel het kind zegt (op wat dan ook): ‘Nee, dat doe ik niet’. Dan kijk je boos. Je kijkt zo boos alsof dat kind je ergste vijand is, alsof dit kind er hoogstpersoonlijk zelf voor heeft gezorgd dat wereld oorlog drie uitbreekt. Je dreigt met de ergste straf die je op dat moment kan verzinnen en staat bereid om deze in te zetten. ‘Nee-zeggen’ is op dit moment ONACCEPTABEL. Waarschijnlijk schrikt het kind en is het inzetten van de consequentie niet nodig. Deze overdreven reactie op een klein incident zorgt ervoor dat grotere incidenten niet plaats zullen vinden, want als jij als Nanny nu al zò reageert, laat staan als er iets nog ergers gebeurd dan ‘nee’ zeggen.

Nou is het zo dat kinderen eigenlijk allemaal leuk en lief zijn, dit moet ik voornamelijk zeggen omdat ik Juf ben en dus pedagogisch goed moet praten, maar ik ben het er toch eigenlijk wel mee eens. Kinderen zijn lief en leuk, maar gedragen zich soms als kleine terroristen. Laten we het als laatste punt en misschien voor de Nanny ook wel het moeilijkste punt, hebben over de ouders.

1. Ouderhulp 101.

Stel het kind is niet het probleem meer, want jij hebt dat kind helemaal onder de duim, maar het zijn  de ouders…. De ouders willen bijvoorbeeld nooit ‘nee’ zeggen tegen het kind en geven het te vaak zijn zin. Als dit het geval is weet dat kind ook precies dat hij meer bij jou kan flikken wanneer zijn ouders in de buurt zijn. Dit betekend dat jij je acteer skills in de strijd moet gooien. Tegenover de ouders ben jij die liefdevolle engel, maar jij laat je niet kennen tegenover dat kind. Bijvoorbeeld: Het kind zit voor de tv en jij zegt dat de tv uit moet. De ouders ondermijnen jouw gezag omdat het kind begint te zeuren dat hij nog een aflevering van Dora wil kijken. Dan kan je naar het kind lopen, pak je het bij de arm, even lekker net iets te stevig en zeg je met een lieve toon: ‘Zullen we anders even een bordspelletje spelen samen?’ Terwijl je de vraag stelt, niet wacht op het antwoord en de tv uit klikt met de afstandsbediening laat je het kind heel duidelijk merken dat je weet dat het kind een manipulatief masterbrein is en dat jij niet voor de gek te houden bent.

Dit is een tip die ik in de praktijk heb uitgeprobeerd in de dagen dat ik nog serveerster was. Het was een winteravond en ik rende met veel te warme borden door het restaurant. In de hoek van het restaurant zat een groot gezin die totaal niet op hun kinderen aan het letten waren. Dit is overigens een grote allergie van mij. De kinderen waren aan het rondrennen langs mijn looppaden en ik had er al twee keer wat van gezegd. Ik moest steeds met een noodvaart stoppen met lopen, terwijl mijn vingers langzaam aan het aanbranden waren aan de hete borden. Toen een van de kinderen tegen mij zei: ‘Ik wil nu mijn appelmoes’ (terwijl ik met een plateau met appelmoes voor zijn neus stond), was het voor mij klaar. Ik ging op ooghoogte van het kind staan, voelde de ogen van de familie aan tafel op mij gericht en koos voor deze aanpak. Ik pakte zijn arm lekker stevig vast met de hand die ik nog vrij had en zei: ‘Lieve schat, als je even gaat ZITTEN krijg jij van mij appelmoes. Als je blijft rondrennen zit het straks in je haar. Dat wil je niet hè? Appelmoes in je HAAR?’ Mijn ogen spuwde vuur maar mijn stem klonk als het zweven van een vlindertje. Het kind durfde geen kik te geven, heeft 2 seconde een traantje gelaten en is geen seconde meer van die stoel geweest. Dit blijkt dus zeer effectief.

Hoe je ouders moet opvoeden vind ik nogal lastig, aangezien ik zelf nog geen recht van spreken heb en zelf nog geen ouder ben. Vanaf een afstandje weet ik het natuurlijk allemaal beter. 

Lieve lezer, dit was mijn verhaal. De voorbeeldjes van Liendert en het restaurant zijn waargebeurd, maar ook wel bijzondere gebeurtenissen. Als juf ben ik natuurlijk ook gewoon hartstikke lief. Laat me weten wat je vond.